Jeu de boules: het spel

•PÉTANQUE, HET SPEL EN HOE WE HET SPELEN ….!

Spelvormen

Pétanque, de meest verspreide variant van het bekende jeu de boules, wordt in diverse teamsamenstellingen beoefend. Daarvan is de triplette-vorm de meest voorkomende. In deze vorm worden alle officiële wedstrijden zoals competities, interlands en wereldkampioenschappen gespeeld. Voor andere vormen zijn er aparte nationale kampioenschappen. Voor alle vormen zijn gemengde teams toegestaan.

triplette: 2 teams van elk 3 personen spelen tegen elkaar, met 2 boules per speler.

doublette: 2 teams van elk 2 personen spelen tegen elkaar, met 3 boules per speler.

tête a tête: elk speelt afzonderlijk tegen elkaar, met 3 boules per speler.

Hoe wordt pétanque gespeeld?

1 Men tekent een cirkel van 35 tot 50 cm op de grond. Een speler van het team dat de toss gewonnen heeft, gooit het but (houten doelbolletje) vanuit de cirkel op een afstand tussen de 6 en 10 meter van de cirkelrand.

2 Een speler van team A gooit onderhands en met beide voeten op de grond in de cirkel een boule zo dicht mogelijk bij het but.

3 Een speler van team B probeert nu zijn boule dichterbij het but te werpen. De boule van team A mag hierbij worden weggeschoten of het but mag met de boule verplaatst worden.
Team B blijft proberen dichterbij te komen tot het gelukt is.

4 Komt de boule van team B dichterbij dan is team A weer aan de beurt om dichterbij te komen, men gaat hiermee door tot het gelukt is.

5 Zo blijven de teams afwisselend werpen totdat één van de teams geen boules meer heeft. Vervolgens probeert het andere team de resterende boules ook dichter bij het but te werpen dan de boule van de tegenpartij.

6 Iedere boule die dichterbij het but ligt dan de beste boule van de tegenstander telt voor 1 punt.

7 Het team dat de werpronde heeft gewonnen, werpt het but opnieuw uit vanaf de plaats waar net but ligt en plaatst de eerste boule.

8 Het team dat als eerste 13 punten uit de diverse werprondes verzamelt wint de partij.

(bron: NJJB)

JBC 't Dupke speelt volgens de regels van het internationaal spelreglement [lees verder ....]

'WOORDENLIJST'

Iedere sport heeft zo zijn eigen woordenschat. Wat het pétanque aangaat, hebben we in Nederland al veel woorden en uitdrukkingen uit het Frans overgenomen. De belangrijkste, die door veel spelers worden gebruikt, noemen we hieronder:

Bâtard	Een punt dat niet goed, maar ook niet slecht is. De tegenstander twijfelt tussen schieten en plaatsen.
Biberon	Hiervan is sprake als de boule tegen het kleine balletje ligt.
Bouchon	Het kleine houten balletje: 'bouchon' is een verkleinwoord van het Provençaalse bocho. dat boule betekent; 'bouchon' wordt vooral in het gebied onder de lijn Lyon-Bordeaux gebruikt.
Boule farcie	Een boule die is vervalst. Er is met de boule geknoeid, bijvoorbeeld gevuld.
Boule de fort	Een variant van het jeu de boules uit het Maine-Loiregebied.
Boule truquée	Zie boule farcie.
Bouliste	Boulespeler.
Boulodrome	Het speelterrein voor de boulespelers.
Boulomane	Een liefhebber van het jeu de boules.
But	Het kleine houten balletje. Dit woord is in Nederland al sterk ingeburgerd. Onze zuiderburen spreken ook wel van mikballetje.
Carreau	De boule van de tegenstander zo wegschieten dat de eigen boule op die plaats blijft liggen. In Nederland spreekt men ook wel van een 'blijver'.
Cochonnet	Ook een synoniem voor het kleine houten balletje. Het wordt vooral boven de lijn Lyon-Bordeaux gebruikt. Cochonnet betekent letterlijk varkentje.
Donnée	De plek op het speelveld waar de speler wil dat de boule het eerst de grond raakt.
Doublette	Een team dat uit twee spelers bestaat. Elke speler heeft de beschikking over drie boules.
Fanny	Embrasser, baiser of faire Fanny; alle drie deze uitdrukkingen worden gebruikt, als men een partij verliest met O tegen 13 en dus Fanny's billen moet kussen.
Jeu Provençal	Een variant van het jeu de boules waarbij de pointeur en de tireur niet met twee voeten in de werpcirkel hoeven te blijven staan.
Mène	Een werpronde (een partij bestaat uit een aantal mènes).
Milieu	De middelste speler in een triplette die zowel kan plaatsen als schieten.
Pétanque	De variant van het jeu de boules die in Nederland wordt gespeeld; pétanque komt van het Provencaals ped tanco, dat 'voeten gesloten' betekent.
Pointeren	Het plaatsen van een boule.
Pointeur	De speler die zich toelegt op het plaatsen van een boule.
Portée	Het spelen van een hoge boule die dicht bij het but neerkomt (demie portee = half hoge boule).
Rétro	Een boule vol raken, waarbij de eigen boule iets terugrolt in de richting van de werpcirkel.
Roulette	Het rollend plaatsen.
Sport-boules	Een variant van het jeu de boules die vooral in Lyon en omgeving wordt gespeeld.
Tête a tête	Als er één tegen één wordt gespeeld.
Tireren	Het wegschieten van een boule.
Tireur	De speler die zich toelegt op het wegschieten van een boule.
Triplette	Een team dat uit drie spelers bestaat. Elke speler heeft de beschikking over twee boules.